Kulamadii Golaha Shacabka Soomaaliya ayaa si rasmi ah u hakad-galay, iyada oo xaaladda siyaasadeed ee murugsan ay sababtay in dib u dhac ku yimaado shaqooyinkii baarlamaanka.
Tan ayaa ka dhalatay xiisad ka dhex aloosan xildhibaannada, gaar ahaan kuwa kasoo jeeda Koonfur Galbeed, oo taageero u muujiyay joogitaanka ciidanka Itoobiya ee ku sugan Soomaaliya.
Baaqashada kulanka baarlamaanka ee maanta iyo fadhiyadii hore ee todoobaadkii lasoo dhaafay waxay tilmaamayaan in shaqada baarlamaanka ay si rasmi ah u istaagtay, taasoo uga sii dartay muranka ka dhashay arrinta Itoobiya.
Xildhibaannada mucaaradka, gaar ahaan kuwa ka soo jeeda Koonfur Galbeed, ayaa soo dhaweeyay joogitaanka ciidanka Itoobiya ee deegaannadooda, iyagoo ku doodaya inay kaalin ka qaadanayaan amniga, taasoo keentay in xildhibaano kale ay ka hor yimaadaan.
Guddoonka sare ee Golaha Shacabka ayaa sameeyay dadaalo lagu xalinayo khilaafkan. Kulamo gaar ah oo ka dhacay xafiiska guddoomiyaha Golaha Shacabka, Sheekh Aadan Maxamed Nuur (Aadan Madoobe), ayaa lagu sheegay in xal laga gaaray kala aragti duwanaanshihii, inkastoo aan faah-faahin dheeraad ah laga bixin.
Si kastaba, waxaa wali muuqata in arrimaha u baahan yihiin dib u habeyn iyo wada hadal dheeraad ah, maadaama muranku saameeyay hanaankii baarlamaanka, taasoo keentay in mooshinno laga diyaariyo xildhibaannada taageeray Itoobiya.
Xildhibaanada mucaaradka ayaa cadaadis ku saaraya in mooshinkan la meel-mariyo si looga hortago in ciidamo shisheeye si sharci darro ah ugu sugnaadaan Soomaaliya.
Tallaabada kale ee saameysay shaqada baarlamaanka ayaa ah go’aan culus oo kasoo baxay guddoonka sare, kaas oo warbaahinta looga mamnuucay inay qabtaan shirar jaraa’id iyo wareysiyo xildhibaannada kaga socda gudaha iyo bannaanka xarunta Villa Hargeysa.
Go’aankan ayaa toos u saameynaya shaqada warbaahinta madaxa bannaan ee Muqdisho, oo inta badan tabisa doodaha xasaasiga ah ee ka jira baarlamaanka.
Warbaahintu waxay door muhiim ah ka qaadan jirtay soo gudbinta wararka iyo shirarka jaraa’id ee ay qabanayaan xildhibaannada mucaaradka, kuwaas oo inta badan dhaliilaya madaxda dowladda.
Shirarkaan jaraa’id ayaa ahaa hab ay xildhibaanada mucaaradka ugu cabiraan aragtidooda ku saabsan arrimaha siyaasadda ee taagan, waxaana hadda muuqata in fursadaas si rasmi ah loo xiray.
Tusaale ahaan, dhowr shir oo ay xildhibaannada mucaaradka ku qabteen bannaanka xarunta baarlamaanka ayaa sababay muran weyn, gaar ahaan shirkii ay ku taageereen joogitaanka ciidanka Itoobiya, kaas oo caro weyn ka dhaliyay gudaha iyo dibadda.
Guddoonka baarlamaanka ayaa la sheegay inuu arrintan ku soo afjaray mamnuucista warbaahinta, si looga hortago in xiisadda sii kororto.
Go’aankan cusub ee saameynaya shaqada warbaahinta iyo xildhibaannada ayaa u muuqda mid qayb ka ah dadaallada lagu dejinayo xaaladda siyaasadeed ee dalka, inkastoo weli aan la ogeyn sida ay xildhibaannada iyo warbaahintu uga jawaabi doonaan mamnuucistan.
Waxaa sidoo kale muuqata in isku-dayo lagu doonayay in shaqada baarlamaanka dib loo soo celiyo ay fashilmeen, sida kulamadii baaqday iyo dadaalladii dhexdhexaadinta ee socday.
Culeyska siyaasadeed ee ka dhashay arrintan ayaa sidoo kale saameyn ku yeeshay xildhibaannada mucaaradka, kuwaas oo looga cabsi qabo inay sii wadaan shirarkooda jaraa’id, inkasta oo ay hadda ka mamnuuc yihiin gudaha xarunta Villa Hargeysa.
