Magaalada Ceerigaabo, oo ah xarunta Gobolka Sanaag, ayaa saaka wajahaysa xaalad aad u adag oo xiisad dagaal ah, taas oo cabsi iyo welwel ba’an ku abuurtay bulshada deegaanka. Dhaq-dhaqaaqyo ciidan oo aad u xooggan ayaa laga dareemayaa guud ahaan xaafadaha magaalada, iyada oo la arkayo ciidamada oo isku urursanaya goobo kala duwan, taas oo ka sii dartay xaaladda amni ee magaalada.
Xaaladda Xiisadda iyo Asbaabaha Ka Dambeysa
Xiisaddan dagaal ayaa bilaabatay kadib markii ganacsade caan ah oo lagu magacaabi jiray Cumar Sanjocor si naxariis darro ah loo dilay. Dilkan waxaa uu dab kusii shiday xaalad horey u cakirnayd, maadaama uu daba socday dilal kale oo horey uga dhacay magaalada Ceerigaabo, kuwaas oo dhammaantood loo maleynayo inay salka ku hayaan aano qabiil. Arrintaan ayaa abuuray jahwareer iyo cabsi xooggan oo bulshada dhexdeeda ah, iyada oo ay soo badanayaan wararka sheegaya in qoysaska iyo beelaha ay ku hawlan yihiin abaabul ciidan.
Waxaa jira tusaale dhowr ah oo muujinaya sida ay colaaddan qabiil u saameysay dadka deegaanka. Tusaale ahaan, dhowr qoys ayaa ku khasbanaaday inay isaga barakacaan guryahooda, iyagoo ka baqaya in lagu waxyeeleeyo rabshadaha sii xoogeysanaya. Waxaa sidoo kale la soo sheegayaa in ganacsato kale oo magaalada ku nool ay cabsi darteed hoos u dhigeen hawlahoodii ganacsi, halka qaar kalena ay si ku meel gaar ah u xireen goobahooda ganacsi.
Doorka Maamulka SSC-Khaatumo iyo Somaliland
Xiisaddan oo sii kordheysa waxaa sidoo kale kaalin weyn ku leh colaadda u dhaxaysa maamulka SSC-Khaatumo iyo Somaliland, taas oo muddo dheer ka jirtay gobolka. Maamulka SSC-Khaatumo ayaa xalay soo saaray war-saxaafadeed ay si cad ugu eedeeyeen Madaxweynaha Somaliland, Muuse Biixi, in uu si toos ah u hurinayo colaadda ka jirta Ceerigaabo iyo nawaaxigeeda. Maamulka ayaa sidoo kale ku adkeystay in Muuse Biixi uu mas’uul ka noqon doono wax kasta oo ka dhaca magaalada, iyaga oo tilmaamay in tallaabo kasta oo lagu sii huriyo xaaladda ay keeni doonto cawaaqib xumo aan laga soo kabsan karin.
War-saxaafadeedka ayaa ku booriyay beesha caalamka iyo hay’adaha xuquuqul insaanka in ay si dhow ula socdaan xaaladda ka taagan Ceerigaabo, ayna qaadaan tallaabooyin degdeg ah oo lagu joojinayo dhiigga daadanaya iyo dagaalka sii kordhaya. Tusaale ahaan, maamulka SSC-Khaatumo ayaa ku baaqay in la sameeyo dhex-dhexaadin caalami ah oo lagu soo afjarayo colaadda, iyada oo la tixgelinayo danta guud iyo nabadda dadka deegaanka.
Cabsi iyo Walbahaar Ka Jira Ceerigaabo
Xaaladda adag ee ka jirta Ceerigaabo ayaa ka dhigtay magaalada meel aan degganeyn oo dadku ay dareemayaan cabsi joogto ah. Waxaa si gaar ah looga cabsi qabaa in xiisaddan ay u horseedi karto dagaal ba’an oo dhex mara beelaha degaanka, taas oo keeni karta khasaare naf iyo maalba leh. Magaalada ayaa noqotay meel xaalkeedu adag yahay, iyada oo dadku ay ku jiraan xaalad la yaab iyo argagax leh oo ku saabsan waxa xiga.
Intaa waxaa dheer, waxaa soo badanaya baaqyada loo jeedinayo labada dhinac ee isku haya inay ka fogaadaan dagaal dambe oo ku sii fidin kara colaadda deegaannada kale ee Gobolka Sanaag. Tusaale ahaan, odayaasha dhaqanka iyo culimada ayaa ku baaqaya in la is dejiyo, lagana hortago wixii keeni kara in xaaladdu faraha ka baxdo. Waxaa sidoo kale jira dadaallo lagu doonayo in lagu qaboojiyo xiisadda, iyada oo ay jiraan dedaallo dhexdhexaadin ah oo ay wadaan qaar ka mid ah odayaasha dhaqanka iyo siyaasiyiinta deegaanka.
Gunaanad: Ceerigaabo waxay ku jirtaa xaalad aad u cakiran oo kacsanaan ah, waxaana muhiim ah in dhinacyada oo dhan ay muujiyaan degganaan iyo nabad raadin, si looga fogaado in xiisadda ay u horseedo dagaal iyo khasaare dheeraad ah. Isku dayga nabadeed ee ay wadaan qeybaha kala duwan ee bulshada waa arrin mudan in si dhab ah loo taageero, si loo badbaadiyo nafta iyo hantida dadka deegaanka.